یکی از ضرورت های ادامه حیات بشر ، بخصوص بشر امروزی ، انرژی می باشد . نه خانه ای گرم و سرد می شود ، نه موتوری به حرکت در می آید ، نه فضائی روشن می گردد و نه فرستنده و گیرنده ای کار می کند . به همین دلیل ، در زندگی به شیوه نوین ، مصرف انرژی به شدت رو به افزایش است و روش های سنتی تولید نیرو ، اولاً – منجر به پایان یافتن حامل های انرژی  شده ، و ثانیاً – موجب خسارت جدی به محیط زیست می گردد . هدف از ترجمه و نگارش این کتاب ، کمک به شناخت بیشتر و کاربرد وسیعتر منابعی است که با محاسبات کنونی ، تمام شدنی نبود و به محیط زیست هم خسارت وارد نمی نمایند . نگارنده امیدوار است که در این راه موفقیت نسبی کسب نموده باشد .
انرژی مورد مصرف در زندگی بشری دارای شکل های مختلفی است که البته ، مهم ترین آنها ، الکتریسیته و حرارت می باشد . الکتریسیته ، از نظر سهولت حمل و نقل و نیز سهولت تبدیل به انواع شکل های مختلف انرژی ، رتبه اول را حائز است ولی همین انرژی پاک و پر مصرف ، هم اشکالاتی دارد که مهم ترین آن ، عدم امکان ذخیره سازی در مقیاس صنعتی و تجاری و نیز بازده پائین تبدیل حامل های انرژی به الکتریسیته می باشد . به همین دلیل و دلایل جزئی دیگر ، هنوز سایر شکل های انرژی ، بخصوص انرژی حرارتی ، در صنعت و در مناطق مسکونی و تجاری ، مورد استفاده قرار می گیرد .
شکل های مختلف انرژی ، که با حفظ «اصل بقای انرژی » به یکدیگر قابل تبدیل می باشد ، عبارتند از :
· انرژی جنبشی یا سینتیک
· انرژی ارتفاعی یا پتانسیل
· انرژی حرارتی
· انرژی نورانی
· انرژی اتمی
· انرژی الکتریکی
و حامل های شناخته شده انرژی که یک یا چند نوع از انرژی های فوق را تولید می نمایند ، عبارتند از:
· ذغال سنگ
· نفت و مشتقات آن
· گاز طبیعی
· آب های جاری و ساکن در ارتفاع
· نور خورشید
· موارد فتوسنتز نظیر چوب ، هیزم و غیره
· جرم و مواد رادیو اکتیو

همانطور که گفته شد ، رایج ترین شکل انرژی در جوامع کنونی ، انرژی الکتریکی می باشد این نوع انرژی توسط نیروگاه ها تولید می گردد و در یک تقسیم بندی کلی ، نیروگاه ها به دو دسته اصلی زیر تقسیم می شوند :
-  نیروگاه های سنتی
- نیروگاه های نوین
نیروگاه های سنتی بطور عمده مبتنی بر استفاده از سوخت های فسیلی ( ذغال سنگ ، نفت و گاز ) بوده و این نیروگاه ها ، دارای دو ویژگی اصلی زیر می باشند :
- منابع آنها ، تمام شدنی است .
- فرآیند تبدیل انرژی آنها ، آلاینده محیط زیست می باشد .
باتوجه به معایب فوق ، متفکرین و دانشمندان در صدد بر آمده اند که از منابع دیگری ، بعنوان جانشین منابع سوخت فسیلی استفاده نمایند که مهم ترین و دردسترس ترین آنها ، انرژی ها یی است که بنام های «تجدید پذیر» یا «نوین » شناخته می شوند .
این گروه از منابع انرژی را بر حسب اینکه ، کدام یک از ویژگی های آنها مورد نظر باشد ، به یکی از اسامی مزبوز می شناسند که توضیحات بیشتر آن ، به شرح زیر است :
الف)انرژی های «تجدید پذیر»
ازآنجا که استفاده از این انرژی های تقریباً نامحدود بوده و با در نظر گرفتن سال ها ، سده ها و هزاره ها ، پایانی برای آنها متصور نمی باشد ، نام «تجدید پذیر» به آنها اتلاق کردیده است . ناگفته نماند که صفت «تجدید پذیر» صفتی نسبی بوده و نمی توان آن را کاملاً مطلق به حساب آورد .  مثلاً خورشید ، به عنوان یک منبع انرژی بسیار فراوان و بسیار طولانی ، بالاخره روزی به پایان خود نزدیک می شود ، ولی آن روز برای بشر ، روز کاملاً ویژه ای است ، چرا که امکان ادامه حیات روی کره زمین وجود نخواهد داشت .
در مورد انرژی زمین گرمائی هم ، صفت «تجدید پذیر» نسبی است . به عبارت دیگر ، این نوع انرژِ بی پایان نبوده و در صورت استفاده بیش از حد ، ممکن است روزی به پایان برسد ، ولی در آن روز ، قطعاً تغییرات زمین شناسی بسیاری اتفاق خواهد افتاد و ادامه زندگی بشر به روال کنونی ، امکانپذیر نخواهد بود .
در مورد اترژی باد هم به گونه دیگری ، همین موضوع مطح است . تصور نمائید که تعداد بسیار زیادی تورببین بادی ( و یا آنطور که مرسوم است ، آسیاب بادی ) را پشت سر هم نصب نمائیم . بدیهی است  ، هر کدام از توربین ها ، مقداری از باد را جذب نموده و در نتیجه به توربین های انتهائی ، سهمی از انرژی یاد نخواهد رسید . ولی چنین طرحی کاملاً خیالی است و هیچ مهندسی ، اینگونه طراحی نخواهد کرد . طرح منطقی ، چیدمان توربین ها در ردیف های متفاوت ، نسبت به مسیر غالب باد می باشد ، که البته نقش آنها در تأمین انرژی برای کل جهان ، ناچیز است ، هم کمابیش چنین وضعیتس حاکم می باشد .
ب) انرژی های «پاک»
از آنجا که سوخت های فسیلی ( اعم از ذغال سنگ ، و نفت مشتقات آن و حتی گاز سوخت ) آلاینده هائی را در فضا منتشر می نمایند ، موجب بروز خطراتی برای محیط زیست می شوند که در شکل های «گرم شدن زمین » ،«سوراخ شدن لایه اوزرن » و غیره ظاهر می گردد . انرژی های مورد بحث در این کتاب ، هنگام مصرف ، تولید آلاینده نمی کنند و یا مقدار آلاینده های تولیدی آنها بسیار ناچیز می باشد ، بطوریکه می توان به سهولت اثر تخریبی آنها را از بین برد .
از این دیدگاه ، چنین انرژی هائی را با صفت  «پاک» شناسایی می کنند . با نگرشی دیگر ، می توان آنها را« انرژی سبز » هم بحساب آورد .
ج) انرژی های «نوین»
گرچه استفاده از انرژی های طبیعی ، نطیر خورشید ، انرژی ارتفاعی و جرکتی آب و انرژی سرعتی باد به قرن ها و یا حتی به هزاره های قبل بر می گردد . ولی با ظهور عصر صنعت و استخراج منابع زیر زمینی ، به خصوص ذغال سنگ ، نقت و گاز ، انرژی های مذکور ؛ به تدریج جذابیت خود را از دست داده و در مقابل سوخت های فسیلی ، تاب مقاومت نیاورده و میدان را به رقیب واگذار کرده است . البته شکست انرژی های طبیعی در مقابل انرژی های فسیلی  به امتیازات انرژی های اخیر بر میگردد . که عبارتند از :
- فراوانی و سهولت دسترسی
- سهولت حمل و نقل
- ارزانی نسبی
- امکان ذخیره سازی
- امکان استفاده در زمانهای لازم
بدیهی است از دیدگاه مصرف کنندگان عادی ، بخصوص در دهه های قبل سوخت های فسیلی هم پایانپذیر به حساب می آمدند. از سوی دیگر بدلیل رشد محدود صنعتی و استفاده متعادل از سوخت های فسیلی ؛ هنوز مشکلاتی از قبیل تخریب محیط زیست و گرم شدن زمین ایجاد نگردیده بود.
با گذشت زمان و استفاده بی رویه از سوخت های فسیلی ، مساله پایان پافتن و آلاینده بودن آنها به طور جدی مطرح گردیده اند . طبیعی بود که را پایان دادن به آنها روی آوردن به انرژی های طبیعی می باشد. این چنین بود که استفاده از انرژی های نوین دوباره مطرح شد. و البته بصورت علمی و صنعتی کار های تحقیقاتی آن آغاز و صنایع مربوطه راه اندازی شده اند.
البته نو و نوین بودن انرژی های مذکور به معنای ولادت جدید نبوده بلکه منظور بکار گرفتن جدید آنها می باشد. یعنی اینکه انرژی هایی که روزی از رقیب پر قدرت (انرژی های فسیلی) شکست خورده بوندند . مجددا به صحنه آمدند و قدر و ارزش بشتری پیدا کرده اند. چرا که نوید بخش تحقق یکی از ایده آل های بشری یعنی توسعه مطلوب و پابدار شده اند .چنین است که پژوهشگران ، دانشمندان و مهندسین رو به سوی استفده از این انرژی ها آورده اند . ولی هنوز مغضلات چندی وجود دارد که مهمترین آنها ، موضوع اقتصاد انرژی می باشد . به عبارت دیگر هنوز اقتصاد دانان حرفهایی در مقابل مهندسین دارند گرچه ممکن ایت خودشان هم از چنین وضعیتی راضی نباشند .
برای اینکه به گستره و ژرفای تلاش های علمی و پژوهشی دانشمندان و پژوهشگران به منضور دستیابی به منابع جدید انرژی پی ببریم مصالعه مقاله زیر بسیار مفید خواهد بود .
خبر جذاب : تولید برق از گوجه فرنگی
دانشمندان هر روز راه های جدیدی را برای تولید انرژی با استفاده از مواد و گیاهان و طبیعت آزمایش می کنند . شاید گران بودن انرژی از سوخت فسیلی باعث شده است تا در اروپا و آمریکا روش های تولبد برق از انرژی های جاگزین شونده ؛ مانند باد ،آب و خورشید ، توسعه روزافزونی پیدا کند . حتی در برخی کشورها از انرژی امواج دریا یا گرمای درون زمین و آتشفشانها نیز برق تولید می شود . حالا به نظر میرسد که موج جدیدی از فعالیت های تحقیقاتی مربوط به تولید برق توسط گیاهان بجریان افناده باشد. در تازه ترین فعالیت ها ، دانشمندان موفق شده اند که از گوجه فرنگی برق تولید کنند !
نوعی لامپ بسیار عجیب ، ابداع شده است که با استفاده از گوجه فرنگی  می تواند یک اتاق را روشن نماید . به گزارش مهر ، شاید زمانی دور از تصور بود که گیاهی چون گوجه فرنگی در تامین روشنایی نقشی داشته یاشد. اما امروزه به نظر می رسد که این تصور غیر ممکن در قالب لامپی بسیار عجیب تبدیل به واقعیت شده است . این لامپ در سالن روشن – خاموش نمایشگاه بین المللی میلان به نمایش در آمده است . این سالن در واقع ویترین بین المللی خلاقیت ایده پردازان زیر 35 سال می باشد و در آن  700  ذهن و فکر جوان ایه های جالب خود را به معرض دید گذاشته اند . این لامپ شگفت انگیز از فن آوری LED بر خوردار است و با جمع آوری انرژی که از یک واکنش شیمیایی میان اسید های گوجه فرنگی (روی و مس) ایجاد می شود ، همانند یک لامپ معمولی روشنایی محیط را تامین میکند . به گزارش لارپوبلیکا این روشنایی نیازمند حجم زیادی گوجه فرنگی می باشد و تا زمانی که گوجه فرنگی رشد می نماید نور می دهد و به محض آنکه گوجه فرنگی رسیده شد نور لامپ ضعیف می گردد و این بدین معنی می باشد که گوجه فرنگی می تواند مورد مصرف خوراکی قرار گیرد . در ابداع این لامپ شگفت انگیز و استفاده از فناوری روشنایی ، مواردی از قبیل توجه به کمیت منابع طبیعی لازم حتی برای تولید کمترین مقدار انرژی ضروری برای مصارف روزانه رعایت شده است .
برگرفته از کتاب «انرژی خورشیدی» (تالیف و ترجمه : سید رضا طباطبایی) - رفیعی طباطبایی ، رضا ، 1326